Polskie 100 lat: Polskie Państwo Podziemne. Aspekty wojskowe
| W skrócie: | W latach 90. XIX wieku zaczęły kształtować się nowoczesne ruchy ideowe. W kierownictwie PPS na czoło wysunął się Józef Piłsudski. Przywódcą tajnej Ligi Narodowej został Roman Dmowski. |
|---|
Oglądaj w telewizji
| Data | Godzina | Stacja |
| czwartek, 18 grudnia za 12 dni |
18:30 | TVP Historia |
Opis
Na początku XX wieku minęło ponad 100 lat od czasu, gdy Polska utraciła Niepodległość. Kilkakrotnie podejmowano walkę zbrojną, by doprowadzić do odrodzenia Rzeczpospolitej. W latach dziewięćdziesiątych XIX wieku zaczęły kształtować się nowoczesne ruchy ideowe, które stały się fundamentem polskiego życia politycznego: ruch socjalistyczny, narodowy, ludowy oraz chrześcijańsko-demokratyczny. Działacze wywodzili się z młodej inteligencji i nie zgadzali się na bierność wobec zaborców. W kierownictwie Polskiej Partii Socjalistycznej na czoło wysunął się Józef Piłsudski. Przywódcą tajnej Ligi Narodowej został Roman Dmowski. W działaniach wielu Polaków dominowała idea pracy organicznej, której celem był rozwój gospodarczy i likwidacja zacofania cywilizacyjnego. Jej zwolennicy byli zdecydowani trwać przy polskości, ale rezygnowali z walki o suwerenność.
W tym odcinku
Podziemne Państwo Polskie zaczęło się tworzyć tuż przed kapitulacją Warszawy - 27 września 1939 roku generał Michał Tokarzewski-Karaszewicz powołał Służbę Zwycięstwu Polski, przekształconą potem w Związek Walki Zbrojnej i Armię Krajową (AK). W szczytowym momencie, latem 1944 roku, AK liczyła ok. 390 tys. żołnierzy, z czego 50 tys. stacjonowało w Warszawie. Od 1941 do 1944 roku przeprowadzono tysiące akcji sabotażowych i zamachów na Niemców. Największymi operacjami były wyzwolenie Wilna i Lwowa oraz Powstanie Warszawskie w ramach Akcji "Burza". Rozwiązanie AK ogłoszono 19 stycznia 1945 roku, jednak sygnalizowało ono kontynuację walki w nowych strukturach.
Zobacz także
- Polskie 100 lat: Zagłada Żydów - cykl dokumentalny - niedziela, 7 grudnia 15:20 i 1 późniejsza emisja
- Polskie 100 lat: Polityka okupanta sowieckiego 1937-1941 - cykl dokumentalny - czwartek, 11 grudnia 18:30 i 3 późniejsze emisje
- Polskie Państwo Podziemne. Aspekty wojskowe - film dokumentalny - czwartek, 18 grudnia 18:50