John P. Ryan

John P. Ryan (ur. 30 lipca 1936 w Nowym Jorku; zm. 20 marca 2007 w Los Angeles) – amerykański aktor charakterystyczny znany z kilkudziesięciu ról drugoplanowych w filmach i serialach TV. W pamięci widzów pozostaje przede wszystkim jego wyrazista rola w słynnym filmie Andrieja Konczałowskiego Uciekający pociąg (1985); gdzie zagrał bezwzględnego naczelnika więzienia Rankena. Był synem irlandzkich emigrantów. Ukończył Rice High School i studiował język angielski w City College w Nowym Jorku, gdzie po raz pierwszy zainteresował się aktorstwem. Później przez 6 lat służył w Armii Amerykańskiej. Na dużym ekranie zadebiutował w 1967. Jednak do świata wielkiego filmu wprowadził go jego przyjaciel Jack Nicholson. Ryan zagrał obok Nicholsona w dwóch kolejnych filmach Boba Rafelsona; były to: Pięć łatwych utworów (1970) i Król Marvin Gardens (1972). Później obaj aktorzy spotkali się na filmowym planie jeszcze trzykrotnie, przy okazji realizacji filmów: Przełomy Missouri (1976), Hoffa (1992) oraz kolejnym obrazie reżyserowanym przez Rafelsona pt. Listonosz zawsze dzwoni dwa razy (1981). Często obsadzany był w rolach postaci twardych i negatywnych; złoczyńców, policjantów, wojskowych. Wyjątkiem była rola sympatycznego Franka Davisa, ojca broniącego pomimo wszystko swego zmutowanego dziecka, w horrorze A jednak żyje (1974) i jego kontynuacji A jednak żyje 2 (1978). Swoją najsłynniejszą kreację stworzył zapewne w filmie Uciekający pociąg (1985) grając sadystycznego naczelnika Rankena, który za wszelką cenę chce zatrzymać uciekinierów z więzienia. Pod koniec lat 90. ostatecznie wycofał się z zawodu. W ostatnich latach życia pracował dając lekcje aktorstwa. Wikipedia